ErgoInfo: Nr. 7 - November 2009
Ergotherapie en Vervoerstraining
Het lijkt zo vanzelfsprekend: zelfstandig boodschappen doen of een arts bezoeken, erop uit gaan met familie of vrienden, even naar het postkantoor. Veel mensen kunnen echter door hun ziekte, beperking of ouderdom de deur niet uit. De ergotherapeut kan in zo’n situatie hulp bieden. Met advies en training is het mogelijk verplaats- en vervoersproblemen te verminderen of op te lossen. Hoe dat in de praktijk gaat, leest u in deze ErgoInfo.
Wie zich niet of maar heel beperkt buitenshuis kan redden, mist vaak de aansluiting met de samenleving. Mensen voelen zich afhankelijk van bijvoorbeeld de part-ner en kinderen. Vanzelf betekent dit dat mantelzorgers extra belast worden. De inzet van ergotherapie kan zowel de patiënt als diens omgeving een flinke stap vooruit helpen.
De rol van de ergotherapeut
Een ergotherapeut biedt op verschillende niveaus hulp, afhankelijk van iemands persoonlijke situatie. Het gaat daarbij om:
- Diagnostiek/inventarisatie;
- Zoeken naar een geschikte oplossing (maatwerk);
- Trainen van vaardigheden om zich zelfstandig te kunnen verplaatsen;
- Realiseren van het verplaatsmiddel/de vervoersvoorziening.
Diagnostiek/inventarisatie
Samen met de cliënt wordt in kaart gebracht wat de oorzaken zijn van het verplaatsprobleem en welke activiteiten hierdoor niet meer of beperkt mogelijk zijn. Een goede inventarisatie voorkomt teleurstellingen, want de ervaring leert dat cliënten bij aanvang van de behandeling meteen in – soms niet haalbare - oplossingen denken.
Oplossingsmogelijkheden
We bekijken samen met de cliënt welke mogelijkheden er zijn om het verplaatsprobleem op te lossen. Dit kan door training en/of de inzet van een alternatief verplaats- of vervoersmiddel. Voorbeelden van het laatste zijn een scootmobiel, aangepaste rollator, aangepaste fiets, elektrische rolstoel, een pasje om te kunnen reizen met een taxibus en een duofiets (o.a. geschikt om erop uit te gaan met een dementerende partner).
Trainen
Hiermee bedoelen we het trainen/verbeteren van al aanwezige vaardigheden om zich zelfstandig buitenshuis te kunnen verplaatsen. Een fietstraining is hiervan een voorbeeld. Zo’n training is met name geschikt voor revaliderende mensen bij wie herstel mogelijk is.
De ergotherapeut kan mensen ook trainen in het op een andere manier leren uitvoeren van een verplaatsingsactiviteit (compensatiestrategie). Bijvoorbeeld door iemand met een verstandelijke beperking leren hoe je gebruik kunt maken van het openbaar vervoer. Of door iemand op een andere manier te leren op- en afstappen op de fiets, zodat dit weer veilig kan.
Daarnaast trainen ergotherapeuten mensen in het leren omgaan met een alternatief verplaats- of vervoersmiddel, via bijvoorbeeld scootmobielrijles, elektrische rolstoelles en leren fietsen met een driewielligfiets. Als dit mogelijk is, worden dit soort voorzieningen eerst vooraf uitgeprobeerd om te bekijken of de cliënt ermee kan omgaan en het aan de verwachtingen voldoet. Als besloten wordt de voorziening aan te vragen, volgt na levering nog een training in de thuissituatie die gericht is op gewenning.
Begeleiding bij aanvraag verplaats- of vervoersmiddel
Als blijkt dat een alternatief verplaats- of vervoersmiddel het probleem van de cliënt oplost, begeleidt de ergotherapeut de aanvraag hiervoor. Bijvoorbeeld wanneer de voorziening in het kader van de Wmo moet worden aangevraagd bij en vergoed wordt door de gemeente. De aanvraag wordt voorzien van een toelichtende brief met een goed onderbouwde ergotherapeutische motivatie. Ook wordt duidelijk omschreven waaraan de voorziening moet voldoen (b.v. spiegel op het stuur, extra vering, comfort beensteunen, anti-decubitus zitkussen e.d.).
Onze ervaring is dat als de ergotherapeut de aanvraag begeleidt, deze vaak sneller en gemakkelijker kan worden afgehandeld door bijvoorbeeld de gemeente of zorgverzekeraar. Als een verplaats- of vervoersmiddel niet via een wettelijke regeling vergoed wordt, wijzen we mensen de weg naar winkels/leveranciers waar ze de voorziening eventueel zelf (tweedehands) kunnen aanschaffen.
Verwijzing en vergoedingen
De ergotherapeut werkt altijd op verwijzing van een (huis)arts. De basisverzekering vergoedt per kalenderjaar 10 uur ergotherapie. Sommige aanvullende verzekeringen vergoeden meer.
Vervoerstraining in de praktijk
De 62-jarige mevrouw Van Kampen, alleenstaand, kan maximaal 100 meter aaneengesloten lopen. Binnenshuis doet ze dat zonder loophulpmiddel, soms met wat steun van het meubilair. Buitenshuis loopt ze korte stukjes met haar rollator. Ze kan niet met de fiets, het openbaar vervoer of zelf autorijden. Daarom is ze behoorlijk afhankelijk van haar zoon en dat vindt ze best vervelend. Hij werkt immers en heeft een eigen gezin. Ze zou zo graag zelfstandig een boodschap doen in de buurtsupermarkt, familie en vrienden bezoeken en naar de fysiotherapie gaan. Of gewoon lekker naar het park om de eenden te voeren. Dat heeft ze in geen tijden meer gedaan!
In de Libelle leest mevrouw Van Kampen over ergo-therapie. Zou dat haar kunnen helpen? Ze overlegt met de huisarts, die haar doorverwijst naar een ergotherapeut. Deze brengt samen met mevrouw in kaart welke ver-plaatsbehoefte ze heeft en wat de belemmeringen zijn. De ergotherapeut stelt voor om een scootmobiel uit te proberen. Na een proefrit is mevrouw meteen enthousiast. Ze heeft het rijden vrijwel meteen onder de knie en geeft aan dat zo’n hulpmiddel een hoop vrijheid zou geven.
Een scootmobiel wordt in bepaalde gevallen vergoed vanuit de Wmo. Daarom zorgt de ergotherapeut voor een onderbouwde aanvraag richting gemeente. Op basis van deze aanvraag besluit de gemeente de kosten voor de scootmobiel te vergoeden. Na levering komt de ergo-therapeut nog een paar keer bij mevrouw langs om haar te leren rijden in haar eigen woonomgeving. De scootmobiel blijkt een schot in de roos. Mevrouw Van Kampen kan zelfstandig op pad en is minder afhankelijk geworden van haar zoon.
Praktijknieuws: nieuwe websites!
De website van Ergotherapiepraktijk Van Bakel is onlangs flink onderhanden genomen. De huisstijl werd opgefrist en daardoor vindt u gemakkelijker uw weg op de site. Onze ver trouwde informatie over ergotherapie, behandelmogelijkheden en onze praktijk hebben we uitgebreid en geactualiseerd. Nieuw is bijvoorbeeld de beschrijving van onze specialisaties.
Kijk op www.ergotherapie-vanbakel.nl.
Tegelijkertijd is de geheel nieuwe website van Arbeidsdiensten Van Bakel de lucht in gegaan. Deze aparte dienst richt zich op werknemers en werkgevers. Op de site staat ons aanbod op het gebied van preventie en de begeleiding van kort verzuim (behandeling) en lang verzuim (re-integratie). Hieronder vallen ook diverse workshops. Arbeidsdiensten Van Bakel werkt vanuit ergotherapeutische deskundigheid en ervaring.
Kijk op www.arbeidsdiensten-vanbakel.nl.
